کد مطلب:94543 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:117
[صفحه 325] در عرف اسلام و نیز سنت رسول خدا (كه درود بی پایان خدا به روان پاكش باد) رسم چنین بود كه بیت المال، میان مسلمین به تساوی كامل تقسیم میشد. زیرا كه بهره گرفتن از بیت المال، بمنظور گذران زندگی بود، و هر كس حق داشت بدین منظور از بیت المال به تساوی قسمت برد. از این رو محمد (ص) پیامبر نیك سرشت ما، در این مورد میان مسلمین هیچ تبعیضی قایل نمی شد. این آئین نیكو پس از رسول خدا بهنگام خلافت ابوبكر با امانت كامل اجرا میشد، اما در دوران خلافت عمر تغییر یافت و بعضی از مسلمین بر بعضی، بهره ای افزون میبردند. تا اینكه در زمان حكمرانی عثمان چنان دگرگون شد كه بستگان عثمان بی حساب، از بیت المال سود می جستند و دیگران از این حق، قسمت چندانی نداشتند. هنگامیكه نوبت خلافت به علی (ع) - دادگستر بی مانند تاریخ- رسید، این حكم را همانگونه كه در سنت وجود داشت، جاری كرد. بدیهی است چنین عدالتگری در كام سودطلبانی چون طلحه و زبیر و مانند آنان شیرین نبود، لذا بنای مخالفت گذاشتند و این خطبه خطاب به این دسته ایراد شد همه غنائم از آن خداست و نزد خدا همه مسلمین دارای حقوقی متساویند مرا فرمان میدهید كه به ظلم و ستم، از كسی یاری بخواه م كه والی و زمامدار او شده ام؟ به خدا سوگند تا روزگار و بامداد و شامگاه در شمار است و اختری شب افروز، ستاره ای را در فلك دنبال میكند و گردش گردون در كار است، هرگز به این كار نزدیك نخواهم شد. اگر این ثروت از آن من بود، آنرا به عدل و داد میان مسلمانان قسمت میكردم. من چگونه بین مسلمانان تبعیض قایل شوم، حال آنكه این ثروت از آن خداست آگاه باشید كه مال خدا را در غیر جای خود بخشیدن، تبذیر است و اسراف. و هر كس چنین كند و شیوه اسراف پیش گیرد اجرش در دنیا بسیار، و خسرانش در آخرت بی شمار باشد چنین تهی مغزی، نزد مردم عزیز است و نزد خدا ذلیل و بی مقدار. هیچ انسان با ایمانی مال خدا را به غیر مستحقش نداد و نزد غیر اهلش ننهاد، مگر آنكه خداوند او را از سپاسگزاری آنان بی نیاز داشت و چنین مردمی با غیر او پیمان دوستی بستند پس اگر روزی پای چنین كسی بخطا بلغزد و رویداد ناخوشایندی برایش پیش آید، چون دست یاری بسوی همراهانش دراز كند، آنان برای او، پست ترین یار و نكوهیده ترین دوست خواهند بود
صفحه 325.